HIV/AIDS’le mücadelede en önemli araçlardan biri farkındalık ve kendi durumunu bilmektir.

Tüm enfeksiyon hastalıkları gibi HIV enfeksiyonu ve AIDS de önlenebilir ve korunma önlemleri tedaviden çok daha etkili ve ucuzdur. Korunmada en önemli adımlardan biri toplumdaki HIV ile enfekte bireylerin hızla tanımlanması ve tedavi başlamasıdır.

Cinsel yolla bulaşmaya karşı korunma: En sık görülen bulaşma yolu cinsel temasla olduğu için bu yolla korunma büyük önem taşımaktadır. Cinsel aktiviteden tamamen kaçınarak veya sadece enfekte olmayan partnerle monogamik ilişki sürdürülerek HIV enfeksiyonunun bulaşması önlenebilmektedir. HIV/AIDS ve cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonlardan korunmak için kişilerin güvenli seks uygulamalarını benimsemesi gerekmektedir. Cinsel temas sırasında kondom kullanılmasının koruyuculuğu, doğru ve devamlı kullanılması, yırtık veya delik olmaması kaydıyla ispatlanmıştır. Aynı şekilde medikal sünnetin HIV enfeksiyonu geçişini azalttığı bilinmektedir. Kadınlar için özel olarak hazırlanmış kondomlar da doğru ve devamlı kullanımla etkili olmaktadır.

Kan ve kan ürünleri ile olan bulaşmaya karşı korunma: 1985 yılında HIV’a karşı yapılan antikor testlerinin bulunması ile kan ve kan ürünleri hastaya verilmeden önce HIV yönünden taranmaya başlamıştır. Bu bir yasal zorunluluk olup, 1987 yılından beri de ülkemizde kan ve kan ürünleri HIV yönünden test edilmektedir. Organ ve doku nakilleri öncesinde gerekli testlerin yapılması HIV geçiş riskini en aza indirmektedir.

Anneden bebeğe geçiş için korunma: Anneden bebeğe geçişte önemli olan, HIV enfeksiyonu görülme olasılığı yüksek olan bölgelerde doğurganlık yaşındaki ve HIV enfeksiyon riski belirlenmiş olan tüm kadınlara bulaşma yollarını öğretebilmektir. Eğer HIV ile enfekte kişi bebek sahibi olmak istiyorsa ve hiç tedavi almazsa bebeğin HIV ile enfekte olma olasılığı %20-30’dur. Anne adayı tedavi edilirse bu oran %1-2’lere hatta daha düşük seviyelere düşürülebilmektedir. 38. haftada annenin viral yükü ve diğer standart değerlendirmelere göre sezaryen ya da normal vajinal doğum uygulamasından biri tercih edilmektedir. Anne sütü ile virüsün geçişi gösterildiğinden annenin bebeği emzirmemesi önerilmektedir.

Sağlık personelinin korunması: Sağlık personeline HIV’ın geçişi iğne, enjektör batması ile, enfekte vücut sıvılarının mukozaya teması ile mümkün olabilmektedir. Sağlık çalışanları hastanın hikayesi ve fizik muayene ile enfekte hastaları ayırt etme olanağına sahip olamadıklarından tüm hastaların kan ve diğer vücut sıvılarını kontamine kabul ederek iş ve işlemleri yürütmelidir.